kleine hageheld Lasiocampa trifolii

Familie

spinners (LASIOCAMPIDAE)

Zeldzaamheid

Vrij zeldzaam. Komt op de Veluwe en in de duinen voor; ook elders op de zandgronden wordt deze soort geregeld waargenomen. RL: kwetsbaar.

Rode lijst

kwetsbaar

Meer foto's

Terug naar boven ^

Levenswijze

Vliegtijd en gedrag

Half juni-begin september in één generatie. De mannetjes vliegen aan het eind van de middag en ´s avonds, de vrouwtjes vooral ´s avonds; beide komen ook op licht en zijn op die manier het gemakkelijkst waar te nemen.

Levenscyclus

Rups: eind maart-juni. De rups foerageert vooral ´s nachts, maar is ook overdag etend en zonnend te vinden. De rups verpopt zich op de grond in een stevige bruine cocon, die gewoonlijk wordt vastgemaakt aan de vegetatie. De soort overwintert als ei, los tussen korte vegetatie.

Verspreiding

Vliegtijd

Benaming

Engelse naam

Grass Eggar

Duitse naam

Kleespinner

Franse naam

le Petit minime à bande , le Bombyx du trèfle

Oud Nederlandse naam

heispinner, spartelrups, veelvraat

Synoniemen

Bombyx trifolii, Pachygastria trifolii

Meer

Toelichting Nederlandse naam

Hageheld is een al lang bestaande naam die al gebruikt wordt door Ter Haar in 'Onze vlinders'.
De betekenis van hageheld blijft duister.
De kleine hageheld is een kleinere uitgave van de hageheld (L. quercus).

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Lasiocampa: lasios is harig en kampa is rups. Deze naam had vroeger de status van een familie met ongeveer dezelfde samenstelling als nu de Lasiocampidae.
trifolii: Trifolii is het plantengeslacht klaver. De rups is polyfaag op lage kruiden en veelvuldig worden klaversoorten uitgekozen.

Auteursnaam en jaartal

(Denis & Schiffermüller, 1775)

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: ♂ 21-24 mm, ♀ 25-30 mm. Een goed herkenbare warm roodachtig bruine spinner, met een gebogen, donkere (niet altijd zichtbare) buitenste dwarslijn met een smalle lichte afzetting op de voorvleugel en een helder witte middenvlek. Soms is ook een vage lichte vlek in het wortelveld zichtbaar. De afstand van de buitenste dwarslijn tot de achterrand van de vleugel is bij de vleugelpunt kleiner dan bij de binnenrandhoek.

Kenmerken rups

Tot 60 mm; lichaam zwart, overdekt met roodachtig bruine haren op de rug en grijsachtig witte haren op de flanken; over de rug drie rijen kleine, blauwachtig witte vlekjes; nek- en anaalschild op resp. segment een en dertien oranje met zwarte tekening; kop zwart met roodachtig bruine tekening.

Gelijkende soorten vlinder

Met name donkere exemplaren van het relatief kleine mannetje zouden verward kunnen worden met de wolspinner (Eriogaster lanestris) die echter kleiner is en altijd een duidelijke lichte vlek in het wortelveld heeft.
Bij de hageheld (L. quercus) is de afstand van de buitenste dwarslijn tot de achterrand bij de vleugelpunt groter dan bij de binnenrandhoek. Verder is bij deze soort, met name bij het mannetje, sprake van een brede lichte afzetting van de (doorgaans niet zichtbare) buitenste dwarslijn, en zet deze zich bovendien voort op de achtervleugel. Zie ook de kersenspinner (Odonestis pruni) en de herfstspinner (Lemonia dumi).

Gelijkende soorten rups

Hageheld (Lasiocampa quercus).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Gelijkende soorten vlinder

Gelijkende soorten rups

Verspreiding in Nederland in vier perioden

Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.

voor 1950
1950 - 1979
1980 - 1999
2000 - feb 2016

Habitat

Licht begroeide duinen, heiden en kapvlakten.

Planten

In de duinen vooral (kruip)wilg en in het binnenland vooral struikhei; ook diverse kruidachtige planten.

Waardplant

Struikhei
Calluna

Wilg
Salix

Actualiteiten

Ontdek meer

Tijdschriften

Soorten uit dezelfde familie spinners (LASIOCAMPIDAE)

Alle soorten uit deze familie