hageheld Lasiocampa quercus

Familie

spinners (LASIOCAMPIDAE)

Zeldzaamheid

Algemeen. Komt op veel plaatsen op de zandgronden en in de duinen voor; ook daarbuiten kan de soort worden waargenomen. RL: gevoelig.

Rode lijst

gevoelig

Meer foto's

Terug naar boven ^

Levenswijze

Vliegtijd en gedrag

Half juni-half augustus in één generatie. De mannetjes vliegen op zonnige middagen in een grillige vlucht rond. De vrouwtjes vliegen vroeg in de avondschemering en komen aan het begin van de nacht op licht.

Levenscyclus

Rups: september-mei. De rups, waarvan de haren soms huidirritatie kunnen veroorzaken, is vaak zonnend aan te treffen. De rups verpopt zich tussen dode bladeren in een taaie, stevige bruine cocon.

Verspreiding

Vliegtijd

Benaming

Engelse naam

Oak Eggar

Duitse naam

Eichenspinner

Franse naam

le Bombyx du chêne , la Minime à bande jaune

Synoniemen

Bombyx quercus

Meer

Toelichting Nederlandse naam

De naam 'held' houdt mogelijk verband met het feit dat deze nachtvlinder behoort tot een van de grootste soorten uit Europa. Er is mogelijk nog een andere verklaring, wanneer Lasiocampa (Grieks voor 'behaarde rups') aan de benoeming ten grondslag ligt: het Griekse woord lásios betekent niet alleen 'harig, ruig', maar ook 'sterk, moedig', waarbij beharing symbool staat voor mannelijke moedigheid. Het voorvoegsel 'hage-' komt van meidoorn-'haag', een van de waardplanten van deze soort (volgens Jan Christian Sepp, circa 1770). Bovenstaande informatie is afkomstig uit het 'Woordenboek van de Nederlandse Diernamen in prep.' van de heer K.J. (Klaas) Eigenhuis. Om deze informatie te lezen, klik hier.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Lasiocampa: lasios is harig en kampa is rups. Deze naam had vroeger de status van een familie met ongeveer dezelfde samenstelling als nu de Lasiocampidae.
quercus: Quercus is het genus eik. Eik is een van de waardplanten van deze soort.

Auteursnaam en jaartal

(Linnaeus, 1758)

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: ♂ 25-34 mm, ♀ 33-40 mm. Zowel de warme donkerbruine kleur van het mannetje alshet vaalgeel of lichtbruin van het vrouwtje, samen met de witte middenvlek en de brede lichte afzetting van de (doorgaans niet zichtbare) buitenste dwarslijn op de voor- en achtervleugel, maken deze soort goed herkenbaar. De afstand van de buitenste dwarslijn tot de achterrand van de vleugel neemt bij deze hageheld toe in de richting van de voorrand van de voorvleugel.

Kenmerken rups

Tot 65 mm; lichaam donkerbruin tot zwart, overdekt met bruinachtige haarborstels; boven de spiracula een rij witte strepen en onder de spiracula soms een rij roodachtige strepen; kop donkerbruin.

Gelijkende soorten vlinder

De kleine hageheld (L. trifolii) is gewoonlijk kleiner en de afstand van de buitenste dwarslijn tot de achterrand van de voorvleugel neemt bij de kleine hageheld in de richting van de voorrand af. Zie ook de kersenspinner (Odonestis pruni) en de herfstspinner (Lemonia dumi).

Gelijkende soorten rups

Kleine hageheld (Lasiocampa trifolii).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Gelijkende soorten vlinder

Gelijkende soorten rups

Verspreiding in Nederland in vier perioden

Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.

voor 1950
1950 - 1979
1980 - 1999
2000 - feb 2016

Habitat

Heiden, bosranden, struwelen, ruige graslanden en duinen.

Planten

Diverse loofbomen en struiken, waaronder sleedoorn, duindoorn, wilg, vuilboom, struikhei, braam en bosbes.

Waardplant

Struikhei
Calluna

Vuilboom
Frangula

Duindoorn
Hippophae

Sleedoorn
Prunus

Braam
Rubus

Wilg
Salix

Bosbes
Vaccinium

Actualiteiten

Ontdek meer

Blijf op de hoogte

Ontvang vlindernieuws

Soorten uit dezelfde familie spinners (LASIOCAMPIDAE)

Alle soorten uit deze familie