roetvlek Xylena exsoleta

Familie

uilen (NOCTUIDAE)

Zeldzaamheid

Zeldzaam. Van deze soort zijn slechts enkele recente waarnemingen bekend; in 2014 waargenomen in Noord-Holland.

Rode lijst

verdwenen

Meer foto's

Terug naar boven ^

Levenswijze

Vliegtijd en gedrag

Begin september-begin december en na de overwintering maart-begin juni in één generatie. In het najaar bezoeken de vlinders bloemen van klimop en overrijpe bramen, in het voorjaar wilgenkatjes en bloemen van sleedoorn. De vlinders komen op licht en vooral in het najaar op smeer.

Levenscyclus

Rups: mei-juli. De rups is zowel overdag als ´s nachts actief. De verpopping vindt plaats in de strooisellaag. De soort overwintert als vlinder. De paring vindt plaats in het voorjaar.

Verspreiding

Vliegtijd

Benaming

Engelse naam

Swort-grass

Duitse naam

Graue Moderholzeule

Franse naam

la Brunâtre , le Bois-Sec

Synoniemen

Xylena exoleta, Xylina exoleta, Calocampa exoleta

Meer

Toelichting Nederlandse naam

Het gebied van ronde vlek en niervlek vormt een donkere (roet-)veeg op de voorvleugels.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Xylena: xulon, xulinos is hout, een naam die Linnaeus noemt bij de beschrijving van X. exsoleta en die eerder door Hübner werd genoemd in zijn Tentamen (1806).
exsoleta: exsoletus, exoletus is rijp, oud. Linnaeus schrijft: 'een vlinder precies in de kleur van rottend hout'.

Auteursnaam en jaartal

(Linnaeus, 1758)

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 24-29 mm. Deze uil heeft dezelfde karakteristieke rusthouding als de houtkleurige vlinder (X. vetusta). Het lichte gedeelte langs de voorrand van de voorvleugel is meer grijsachtig van kleur en ook het donkere gedeelte heeft een grijze tint; hierdoor is er geen sprake van een kleurcontrast tussen de twee vleugelhelften. De gedeeltelijk donkere, licht omrande ringvlek en niervlek zijn goed zichtbaar. Het onderste gedeelte van de achterpoten is lichtgrijs of strokleurig. De kop is licht en het borststuk donkergrijs.

Kenmerken rups

Tot 65 mm; groot en plomp; lichaam helder groen; over de rug twee gele lengtestrepen met daartussen een rij witgekernde, zwarte vlekken die echter soms ontbreken; onder de spiracula een witte lengtestreep met langs de bovenrand een gebroken, helder rode lengtestreep; kop bruinachtig groen tot geelachtig groen.

Gelijkende soorten vlinder

Zie de houtkleurige vlinder (X. vetusta) en de bruine bosbesuil (X. solidaginis). Zie ook de houtspaander (Axylia putris).

Verspreiding in Nederland in vier perioden

Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.

Habitat

Ruige graslanden en open bossen.

Planten

Allerlei kruidachtige planten, struiken en loofbomen.

Waardplant

Walstro
Galium

Damastbloem
Hesperis

Hop
Humulus

Sleedoorn
Prunus

Braam
Rubus

Zuring
Rumex

Wilg
Salix

Bosbes
Vaccinium

Tijdschriften

Soorten uit dezelfde familie uilen (NOCTUIDAE)

Alle soorten uit deze familie