iepengouduil Xanthia gilvago

Familie

uilen (NOCTUIDAE)

Zeldzaamheid

Vrij algemeen. Komt verspreid over het land lokaal voor. RL: niet bedreigd.

Rode lijst

niet bedreigd

Meer foto's

Terug naar boven ^

Levenswijze

Vliegtijd en gedrag

Eind augustus-begin november in één generatie. De vlinders komen zowel op licht als op smeer en bezoeken overrijpe bramen en bloemen van klimop.

Levenscyclus

Rups: april-juni. De rups foerageert eerst in een bloemknop van de waardplant, daarna meer onbeschut. De eieren worden dicht bij de knoppen op een tak van de waardplant afgezet; de soort overwintert als ei.

Verspreiding

Vliegtijd

Benaming

Engelse naam

Dusky-lemon Sallow

Duitse naam

Ulmen-Gelbeule

Franse naam

la Xanthie cendrée

Synoniemen

Cirrhia gilvago, Cosmia gilvago

Meer

Toelichting Nederlandse naam

De gouduilen hebben een geelachtige (gouden) grondkleur.
De iep is een belangrijke waardplant voor deze soort.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Xanthia: xanthos is geel, naar de overwegend geelachtige kleuren van de soorten binnen dit genus. Ochsenheimer nam deze naam over uit Hübner's Tentamen (1806).
gilvago: gilvus is bleek geel en voor -ago zie X. citrago. Verwijzing naar de kleur van de voorvleugels.

Auteursnaam en jaartal

(Denis & Schiffermüller, 1775)

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 15-18 mm. De dof oranjegele of oranjebruine voorvleugel met vaak een afgeronde punt heeft een zwartachtig grijs of donkerbruin vlekkerig bandenpatroon en een fijne donkere spikkeling. Het bandenpatroon is soms gereduceerd tot enkele donkere vlekken en onduidelijke dwarslijnen. Soms komen exemplaren voor met een extra brede diffuse dwarsband op de grens van het midden- en zoomveld en één in het wortelveld. De binnenste lob van de niervlek is donker gevuld. De achtervleugel is witachtig, bij de binnenrandhoek soms wat donkerder.

Gelijkende soorten vlinder

De gewone gouduil (X. icteritia) en de populierengouduil (X. ocellaris) hebben een uitstekend puntje aan de hoekige vleugelpunt; de gewone gouduil is bovendien helderder geel van kleur. De bruine herfstuil (Sunira circellaris) heeft een grijze achtervleugel met een bruinwitte wig langs de voorrand; de grillige lichte golflijn op de voorvleugel is afgezet met een rode lijn. Zie ook de gevlekte winteruil (Conistra rubiginea).

Gelijkende soorten rups

Wilgengouduil (Xanthia togata), gewone gouduil (Xanthia icteritia) en saffraangouduil (Tiliacea aurago).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Verspreiding in Nederland in vier perioden

Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.

Habitat

Loofbossen, struwelen en parken.

Planten

Vooral iep; later ook diverse kruidachtige planten.

Waardplant

Iep
Ulmus

Nieuws

Blijf op de hoogte

Ontvang vlindernieuws

Soorten uit dezelfde familie uilen (NOCTUIDAE)

Alle soorten uit deze familie