gevlamde vlinder Endromis versicolora

Familie

berkenspinners (ENDROMIDAE)

Zeldzaamheid

Vrij zeldzaam. Een soort die gebonden is aan bossen en dan vooral op de zandgronden. De meeste waarnemingen komen dan ook uit Gelderland, Drenthe, Noord-Brabant en Limburg. RL: bedreigd.

Rode lijst

bedreigd

Meer foto's

Terug naar boven ^

Levenswijze

Vliegtijd en gedrag

Half maart-eind april in één generatie. De mannetjes vliegen met zonnig of warm bewolkt weer van halverwege de ochtend tot vroeg in de middag. Zowel de mannetjes als de vrouwtjes vliegen in de schemering en komen op licht. Ook worden ze soms overdag gevonden, rustend op berkentakken of andere vegetatie tot twee à drie meter boven de grond.

Levenscyclus

Rups: mei-juli. De rupsen leven eerst in groepen bij elkaar, daarna solitair. Overwintering vindt plaats als pop in een losse cocon op de grond. De eieren worden afgezet op de buitenste twijgen van lage berken op open, zonnige en beschutte plaatsen.

Verspreiding

Vliegtijd

Benaming

Engelse naam

Kentish Glory

Duitse naam

Birkenspinner

Franse naam

le Bombyx versicolore

Oud Nederlandse naam

berkenspinner, gevlamde spinner

Meer

Toelichting Nederlandse naam

Gevlamde vlinder is een al lang bestaande naam die al gebruikt wordt door Ter Haar in 'Onze vlinders'.
Gevlamde wijst op de mooie kleurverdeling op de voorvleugels.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Endromis: en is in en dromos is hardlopen; endromis wordt gebruikt voor zowel hardloopschoenen als voor een pak dat de hardloper warm moest houden na de race. Hier is het laatste bedoeld, hetgeen betrekking heeft met het dichte harenpak op het vlinderlijf.
versicolora: versus is omgedraaid, teruggekeerd en color is kleur. Dit slaat op de dwarslijnen op de voorvleugel. Die zijn zwart en de ene heeft de witte rand aan de binnenkant en de ander aan de buitenkant. Macleod veronderstelt dat de naam te maken heeft met de kleurverandering van de rups van zwart naar groen maar dat kan niet kloppen omdat Linnaeus geen kennis had van de levenscyclus van deze soort.

Auteursnaam en jaartal

(Linnaeus, 1758)

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: ♂ 27-30 mm, ♀ 34-39 mm. Een grote, forse nachtvlinder die goed te herkennen is aan de chocolade- tot kaneelbruine met crèmekleurige gevlamde tekening. Het kleinere mannetje heeft een donkerdere, diepere kleur dan het vrouwtje; de achtervleugel van het mannetje is oranjebruin zonder wit en met betrekkelijk weinig tekening. Bij het lichtere, zachter gekleurde vrouwtje heeft de achtervleugel eenzelfde gevlamd en gekleurd uiterlijk als de voorvleugel.

Kenmerken rups

Tot 63 mm; zeer dik naar de kop sterk versmald lichaam, segment elf met een hoornvormige bult op de rugzijde; lichaam groen, op de rug witachtig en op de flanken dicht zwart gespikkeld; rug met een donkergroene middenstreep, die aan weerszijden door een rij schuine, witte strepen wordt begrensd; op de flanken van de eerste drie lichaamssegmenten een brede, geelachtig witte lengtestreep; kop groen met geelachtig witte strepen.

Verspreiding in Nederland in vier perioden

Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.

Habitat

Open berkenbossen en licht beboste heiden.

Planten

Vooral ruwe berk, maar ook zachte berk, els en andere loofbomen.

Waardplant

Els
Alnus

Berk
Betula

Actualiteiten

Ontdek meer

Blijf op de hoogte

Ontvang vlindernieuws

Soorten uit dezelfde familie berkenspinners (ENDROMIDAE)

gevlamde vlinder
Endromis versicolora

Alle soorten uit deze familie