bonte grasuil Cerapteryx graminis

Familie

uilen (NOCTUIDAE)

Zeldzaamheid

Algemeen. Komt vooral voor op de zandgronden in het binnenland en in de duinen; ook elders wordt de soort af en toe waargenomen. De soort kan soms schadelijk zijn; in 1987 was er een massaontwikkeling van rupsen in de vegetatie van bochtige smele in dennenbossen op de Veluwe. RL: gevoelig.

Rode lijst

gevoelig

Meer foto's

Terug naar boven ^

Levenswijze

Vliegtijd en gedrag

Eind juni-begin oktober in één generatie. De vlinders komen zowel op licht als op smeer en bezoeken bloemen; ze zijn ook overdag actief.

Levenscyclus

Rups: oktober-mei. De rups foerageert ´s nachts op de wortels van de waardplant en verbergt zich overdag in de grasvegetatie; is soms overdag actief. De eieren worden in vlucht rondgestrooid in het gras en overwinteren.

Verspreiding

Vliegtijd

Benaming

Engelse naam

Antler Moth

Duitse naam

Dreizack-Graseule

Franse naam

la Noctuelle du gramen

Oud Nederlandse naam

grasuil

Synoniemen

Charaeas graminis, Heliophobus graminis, Heliophobus tricuspis

Meer

Toelichting Nederlandse naam

Alle grasuilen hebben een relatie met grassen.
Het uiterlijk van deze vlinder is bont.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Cerapteryx: keras is een horen en pteux is een vleugel. Naar de vertakte lengtestreep op de voorvleugel die aan een gewei doet denken. Gewei is antler in het Engels, vandaar de Engelse naam Antler Moth.
graminis: gramen, graminis is gras. Linnaeus gaf dit terecht op als voedselplant. Deze soort komt soms als een plaag in grasland voor, vandaar dat Linnaeus (1746) deze soort eerst P. calamitosa had genoemd.

Auteursnaam en jaartal

(Linnaeus, 1758)

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 12-17 mm. Goed te herkennen aan de langgerekte vertakte crèmekleurige vlek op de vleugeladers, die de vorm heeft van een gewei; de grootte van deze vlek kan variëren. De roodachtig bruine, soms olijfkleurig getinte voorvleugel heeft een tamelijk rechte voorrand. In het zoomveld bevinden zich zwarte strepen of vlekken langs een vaak lichtbruine zone. Het aantal zwarte vlekken en de intensiteit ervan kunnen sterk variëren; soms zijn de vlekken nauwelijks zichtbaar. Het mannetje heeft licht geveerde antennen; het vrouwtje is groter en heeft draadvormige antennen.

Kenmerken rups

Tot 35 mm; lichaam donker bronskleurig bruin boven de lijn van de spiracula en bleek oranjebruin daaronder; huid geplooid en glanzend; over de rug drie brede, bleek okerkleurige lengtestrepen en een brede witte lengteband langs de spiracula; kop geelachtig bruin met donkerbruine tekening.

Gelijkende soorten rups

Pijpenstro-uil (Apamea aquila), variabale grasuil (Apamea crenata), grauwe grasuil (Apamea remissa), rietgrasuil (Apamea unanimus), veldgrasuil (Apamea anceps), kweekgrasuil (Apamea sordens), donkere grasuil (Tholera cespitis) en gelijnde grasuil (Tholera decimalis).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Verspreiding in Nederland in vier perioden

Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.

Habitat

Graslanden, duinen, heiden en naaldbossen.

Planten

Diverse harde grassen, waaronder bochtige smele, borstelgras en pijpenstrootje.

Waardplant

Smele
Deschampsia

Borstelgras
Nardus

Actualiteiten

Ontdek meer

Blijf op de hoogte

Ontvang vlindernieuws

Soorten uit dezelfde familie uilen (NOCTUIDAE)

Alle soorten uit deze familie