gemarmerde wortelboorder Korscheltellus fusconebulosa

Familie

wortelboorders (HEPIALIDAE)

Zeldzaamheid

Zeldzaam. Komt vooral op de Veluwe voor. De eerste Nederlandse waarneming dateert uit 1967. In 2011 werd deze vlinder na lange tijd weer gemeld: in Zeeland gemeld. In 2017 was er een waarneming uit Groningen. 

Rode lijst

ernstig bedreigd

Meer foto's

Terug naar boven ^

Levenswijze

Vliegtijd en gedrag

Eind mei-begin juli in één generatie. De vlinders vliegen in de schemering en komen soms op licht.

Levenscyclus

Rups: augustus-april. De rups, die onder de grond leeft en zich voedt met wortels en (ondergrondse) stengeldelen, overwintert tweemaal en verpopt zich in de grond.

Verspreiding

Vliegtijd

Benaming

Engelse naam

Map-winged Swift

Duitse naam

Adlerfarn-Wurzelbohrer

Franse naam

L'Hépiale véléda

Synoniemen

Hepialus fusconebulosus, Korscheltellus fusconebulosus, Hepialus fusconebulosa, Pharmacis fusconebulosa

Meer

Toelichting Nederlandse naam

De rups van een wortelboorder boort gangen in de wortels van de waardplant. De tekening van deze soort is gemarmerd.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

fusconebulosa: fuscus is donker en nebulosus is met wolken. Dit heeft betrekking op de bonte en donkere vleugeltekening van bepaalde vormen.

Auteursnaam en jaartal

(De Geer, 1778)

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 14-26 mm. Mannetje en vrouwtje hebben een overeenkomende vleugeltekening en een kenmerkend marmerachtig patroon. Deze soort heeft, in tegenstelling tot de andere wortelboorders, geblokte franje.

Kenmerken rups

30-35 mm. Het lijf is geelachtig wit en de kop is roodachtig of purperbruin; de borststukplaten zijn oranje; ook de wratjes op het lijf zijn oranje; op de wratjes staa korte borsteltjes; de grote stigma’s zijn zwart.

Gelijkende soorten vlinder

Zie de oranje wortelboorder (Triodia sylvina).

Gelijkende soorten rups

Oranje wortelboorder (Triodia sylvina), slawortelboorder (Pharmacis lupulina), heidewortelboorder (Phymatopus hecta) en hopwortelboorder (Hepialus humuli).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Verspreiding in Nederland in vier perioden

Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.

voor 1950
1950 - 1979
1980 - 1999
2000 - feb 2016

Habitat

Open bossen, bosranden, heiden en ruige graslanden.

Planten

Vooral adelaarsvaren; soms ook andere planten.

Waardplant

Adelaarsvaren
Pteridium

Actualiteiten

Ontdek meer

Tijdschriften

Soorten uit dezelfde familie wortelboorders (HEPIALIDAE)

Alle soorten uit deze familie