lindeherculesje Selenia lunularia

Familie

spanners (GEOMETRIDAE)

Zeldzaamheid

Vrij zeldzaam. Een soort die vooral voorkomt in de zuidelijke helft van het land; ook lokaal in de duinen en op de zandgronden. RL: bedreigd.

Rode lijst

bedreigd

Meer foto's

Terug naar boven ^

Levenswijze

Vliegtijd en gedrag

Half april-half augustus in twee generaties. De vlinders worden zelden gezien, behalve laat in de nacht op licht.

Levenscyclus

Rups: juni-augustus. De soort overwintert als pop in de grond.

Verspreiding

Vliegtijd

Benaming

Engelse naam

Lunar Thorn

Duitse naam

Zweistreifiger Mondfleckspanner

Franse naam

l'Ennomos lunaire , le Croissant

Synoniemen

Selenia lunaria, Ennomos lunaria

Meer

Toelichting Nederlandse naam

Lindeherculesje is een al lang bestaande naam die al gebruikt wordt door Ter Haar in 'Onze vlinders' (begin vorige eeuw).
De achtergrond van deze naam blijft onduidelijk.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Selenia: selene is de maan, vanwege de sikkelvormige discale vlekken.
lunularia: lunula is een maantje, naar de maanvormige discale vlekken.

Auteursnaam en jaartal

(Hübner, 1788)

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 16-22 mm. Rust met open half omhoog gehouden vleugels en houdt de voorvleugels enigszins gekruld. De kleur van de voorvleugel varieert van bleek strogeel tot roodachtig bruin. De vlinders van de tweede generatie zijn kleiner, levendiger gekleurd en duidelijker getekend; ook hebben ze soms een roze tint. De buitenste dwarslijn op de bovenzijde van de voorvleugel loopt langs de kleine zilverkleurige maanvormige vlek en is óf vrijwel recht óf enigszins golvend (soms een geringe knik in de voorste helft). De achterrand van de achtervleugel is opvallend gekarteld en heeft een diepe insnijding in het midden.

Kenmerken rups

Tot 38 mm; lichaam varieert in kleur van donker grijsachtig bruin tot groenachtig bruin of licht roodachtig bruin; het derde paar poten van de thorax is knopvormig; op de rugzijden van de segmenten vijf en acht dubbele, wratachtige uitwassen; kop zwart of bruin, vrij plat en vierhoekig in uiterlijk.

Gelijkende soorten vlinder

De halvemaanvlinder (S. tetralunaria) heeft een donkere vlek vlak bij de achterrand op de bovenzijde van de achtervleugel en minder gekartelde vleugels; de maanvormige vlek op de voorvleugel is bij de halvemaanvlinder groter en de daarlangs lopende dwarslijn is bij de voorrand duidelijk gebogen. Zie ook het herculesje (S. dentaria).

Gelijkende soorten rups

Herculesje (Selenia dentaria) en halvemaanvlinder (Selenia tetralunaria). Jonge rupsen kunnen ook verward worden met de rups van de kleine herculesspanner (Cepphis advenaria).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Gelijkende soorten vlinder

Gelijkende soorten rups

Verspreiding in Nederland in vier perioden

Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.

Habitat

Open bossen en struwelen.

Planten

Diverse loofbomen, waaronder berk, wilg en sleedoorn. In Finland grauwe els, es en zomereik.

Waardplant

Els
Alnus

Berk
Betula

Es
Fraxinus

Sleedoorn
Prunus

Eik
Quercus

Wilg
Salix

Actualiteiten

Ontdek meer

Blijf op de hoogte

Ontvang vlindernieuws

Soorten uit dezelfde familie spanners (GEOMETRIDAE)

Alle soorten uit deze familie