bonte bandspanner Epirrhoe tristata

Familie

spanners (GEOMETRIDAE)

Zeldzaamheid

Vrij algemeen. Komt vooral voor op de zandgronden in het binnenland. RL: kwetsbaar.

Rode lijst

kwetsbaar

Meer foto's

Terug naar boven ^

Levenswijze

Vliegtijd en gedrag

Half april-half september in twee generaties. De vlinders vliegen overdag bij zonnig weer en in de schemering.

Levenscyclus

Rups: juni-september. De rups heeft een voorkeur voor de bloeiwijze van de waardplant. De soort overwintert als pop in een cocon op de grond.

Verspreiding

Vliegtijd

Benaming

Engelse naam

Small Argent & Sable

Duitse naam

Fleckleib-Labkrautspanner

Franse naam

la Mélanippe triste

Oud Nederlandse naam

vals zwartopwitje

Synoniemen

Cidaria tristata, Larentia tristata, Melanippe tristata

Meer

Toelichting Nederlandse naam

De bandspanners hebben een bandtekening dwars over de vleugels.
De afwisseling van zwart en wit geeft deze spanner een bont uiterlijk.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Epirrhoe: epirrhoe is een rivier, een overstroming. Dit verwijst naar de golflijnen op de vleugels.
tristata: tristis is somber, triest; dit wijst op de zwart/wit tekening die droefheid uitstraalt.

Auteursnaam en jaartal

(Linnaeus, 1758)

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 11-13 mm. Over de voorvleugel loopt een patroon van zwarte tot soms bruinachtig donkergrijze banden die doorlopen over de achtervleugel en die sterk contrasteren met de ertussen liggende smallere witte banden. Deze tekening verleent deze bandspanner een nogal bont uiterlijk. In de zwartachtige banden zijn doorgaans witte dwarslijntjes zichtbaar. In de buitenste band betreft dat een getande golflijn die, zowel op de voor- als de achtervleugel, een kleine pijlvormige vlek kan bevatten.Die vlek vormt soms samen met de naar buiten uitstekende witte middenband een speerpunt zoals bij de kleine speerpuntspanner (Rheumaptera subhastata) en de speerpuntspanner (R. hastata). De buitenste band is altijd minstens even donker als de middenband en die bij de vleugelwortel. Door het midden van de witte banden loopt een rij kleine donkere stippen. De franje is helder geblokt.

Gelijkende soorten vlinder

De kleine speerpuntspanner (R. subhastata) vertoont aanzienlijke gelijkenis, vooral met exemplaren van de bonte bandspanner die enigszins op speerpunten gelijkende vlekken in de vleugelzoom bezitten. De kleine speerpuntspanner heeft een bredere buitenste witte band zonder duidelijk zigzag verloop maar met een verspringing naar binnen bij de voorrand. De speerpuntspanner (R. hastata) is groter en gaat bij verstoring overdag het liefst hoog in de boom zitten. Kleine donkere exemplaren van de gewone bandspanner (E. alternata) vertonen ook een zeker gelijkenis; deze laatste is echter minder contrastrijk getekend, heeft een minder helder geblokte franje en heeft een dunne lijn in plaats van een rij stippen binnen de witte banden; de buitenste band is in veel gevallen minder donker dan de middenband.

Gelijkende soorten rups

Walstrobandspanner (Epirrhoe galiata).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Gelijkende soorten vlinder

Gelijkende soorten rups

Verspreiding in Nederland in vier perioden

Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.

Habitat

Heiden, graslanden, bossen en struwelen.

Planten

Diverse soorten walstro.

Waardplant

Walstro
Galium

Actualiteiten

Ontdek meer

Blijf op de hoogte

Ontvang vlindernieuws

Soorten uit dezelfde familie spanners (GEOMETRIDAE)

Alle soorten uit deze familie