bosbesbruintje Macaria brunneata

Familie

spanners (GEOMETRIDAE)

Zeldzaamheid

Zeldzaam. Kan echter in sommige jaren zeer algemeen voorkomen op bepaalde plekken, vooral op de Veluwe. Komt vooral voor op de zandgronden, maar wordt in piekjaren ook daarbuiten waargenomen. RL: niet bedreigd.

Rode lijst

niet bedreigd

Meer foto's

Terug naar boven ^

Levenswijze

Vliegtijd en gedrag

Eind mei-eind juli in één generatie. De mannetjes vliegen overdag boven de waardplant vanaf vlak voor het middaguur tot aan het eind van de middag. Ze zijn gemakkelijk te verstoren uit de vegetatie, ook op bewolkte dagen. Ze komen goed op licht.

Levenscyclus

Rups: april-juni. De rupsen zijn vooral in mei te vinden in de toppen van bosbes tussen samengesponnen bladeren. De rups verpopt zich in de grond. De soort overwintert gewoonlijk als ei en mogelijk soms als pop.

Verspreiding

Vliegtijd

Benaming

Engelse naam

Rannoch Looper

Duitse naam

Waldmoorspanner

Franse naam

la Fidonie du nerprun

Oud Nederlandse naam

bruine bosbesspanner

Synoniemen

Itame brunneata, Semiothisa brunneata, Fidonia brunneata, Halia brunneata, Thamnonoma brunneata, Itame fulvaria, Semiothisa fulvaria

Meer

Toelichting Nederlandse naam

Dit is een kleine bruine spanner en bosbes is een belangrijke waardplant van deze soort.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

brunneata: brunneus is bruin, vanwege de grondkleur.

Auteursnaam en jaartal

(Thunberg, 1784)

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 11-13 mm. Een goed herkenbare kleine oranjebruine spanner met in rust vlak liggende vleugels en tamelijk afgeronde vleugelpunten; zit soms ook met de vleugels dicht geklapt. Over de voorvleugel lopen vier donkere roodbruine lijnen en het mannetje heeft vaak een kleine centrale vlek. Het vrouwtje heeft een duidelijker tekening dan het mannetje en de vleugels zijn iets smaller en minder afgerond. De intensiteit van de kleur varieert en afgevlogen mannetjes zijn vaak bleek en zwak getekend.

Gelijkende soorten vlinder

De leverkleurige spanner (Euchoeca nebulata) is lichter van kleur en rust altijd met de vleugels dichtgeklapt.

Gelijkende soorten rups

Grote wintervlinder (Erannis defoliaria).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Gelijkende soorten vlinder

Gelijkende soorten rups

Verspreiding in Nederland in vier perioden

Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.

Habitat

Oude dennen- en berkenbossen, met ondergroei van bosbes; ook berkenopslag en meer open gebieden. De soort heeft voorkeur voor weelderig groeiende bosbesvegetatie en is gevoelig voor overbegrazing.

Planten

In Nederland alleen bekend van (blauwe) bosbes; volgens sommige bronnen ook ratelpopulier en wilg.

Waardplant

Populier
Populus

Wilg
Salix

Bosbes
Vaccinium

Soorten uit dezelfde familie spanners (GEOMETRIDAE)

Alle soorten uit deze familie